Γράφει ο Δρ. Ιάσων Κ. Ντουντουλάκης, Διευθυντής Ορθοπαιδικού Τμήματος, Ευρωκλινικής Παίδων
Ο όρος σκολίωση προέρχεται από τη λέξη σκολιός που σημαίνει στρεβλός. Η φυσιολογική σπονδυλική στήλη στην προσθιοπίσθια διάστασή της φαίνεται τελείως ευθεία. Σκολίωση ονομάζουμε την πλάγια παρεκτόπιση της σπονδυλικής στήλης από τη μέση γραμμή.
Μορφές σκολίωσης
Ανάλογα με την περιοχή της σπονδυλικής στήλης στην οποία εμφανίζεται το κύρτωμα, τη διαχωρίζουμε σε αυχενική, θωρακική και οσφυϊκή σκολίωση. Αρκετά συχνά μπορεί να υπάρξει κύρτωμα που να αφορά σε παραπάνω από μία μοίρα της σπονδυλικής στήλης, οπότε μιλάμε για θωρακοσφυϊκή σκολίωση. Ανάλογα με το προς τα πού κλίνει το κυρτό της καμπύλης χαρακτηρίζουμε τη σκολίωση δεξιά ή αριστερή και την αναφέρουμε σαν δεξιά θωρακική σκολίωση ή αριστερή οσφυϊκή σκολίωση κ.ο.κ.
Πιο συχνά εμφανίζεται η σκολίωση με το κυρτό προς τα δεξιά. Επίσης, πιο συχνή είναι η θωρακική και η θωρακοσφυϊκή σκολίωση. Η θωρακική σκολίωση φαίνεται πιο έντονα, διότι με τη στροφή των σπονδύλων συμπαρασύρονται και οι πλευρές οι οποίες προβάλλουν περισσότερο στη θωρακική μοίρα. Ανάλογα με την ηλικία που παρουσιάζεται, χωρίζεται σε νηπιακή, παιδική, και εφηβική σκολίωση. Άλλος διαχωρισμός ανάλογα με την αιτιολογία της σκολίωσης είναι:
- Συγγενής σκολίωση
- Νευρομυικη σκολίωση
- Σκολίωση στη νευροινωμάτωση
- Σκολίωση στο σύνδρομο Μαρφαν
- Σκολίωση που οφείλεται σε τραύμα
- Σκολίωση που οφείλεται σε όγκο της Σπονδυλικής Στήλης
- Αντιρροπιστική σκολίωση (δισκοπάθεια)
- Ιδιοπαθής σκολίωση
Εικόνα 1: Αριστερά απεικονίζεται μία φυσιολογική σπονδυλική στήλη και δεξιά μια σπονδυλική στήλη με θωρακική σκολίωση
Εικόνα 2: Απεικόνιση σκελετού με θωρακική σκολίωση
Εδιοπαθής Σκολίωση
Από όλες τις παραπάνω μορφές μας ενδιαφέρει η ιδιοπαθής σκολίωση, στην οποία θα αναφερθούμε. Λέγεται ιδιοπαθής, διότι είναι άγνωστης αιτιολογίας. Είναι μια πάθηση που αφορά συνήθως νεαρές κοπέλες και είναι συχνότερη στις ηλικίες των 12-15 ετών. Συνήθως παρουσιάζεται μετά την ηλικία των 9-10 ετών, και χειροτερεύει με την αύξηση της ηλικίας και του ύψους του παιδιού.
Πώς γίνεται η διάγνωση της σκολίωσης;
Πολλές φορές τη διάγνωση την κάνουν οι γονείς ή το ίδιο το παιδί. Συνήθως τα κορίτσια παραπονιούνται στη μαμά ότι δεν στρώνει καλά η φούστα στη μέση ή ότι κρεμάει περισσότερο από τη μια μεριά, ή ότι πέφτει η μια τιράντα. Η μαμά πολλές φορές βλέπει να προβάλλει περισσότερο η μια ωμοπλάτη.
Εικόνα 3: Κορίτσι με θωρακοσφυϊκή σκολίωση και ασυμμετρία των ωμοπλατών
Πώς γίνεται η διάγνωση της σκολίωσης;
Πολλές φορές τη διάγνωση την κάνουν οι γονείς ή το ίδιο το παιδί. Συνήθως τα κορίτσια παραπονιούνται στη μαμά ότι δεν στρώνει καλά η φούστα στη μέση ή ότι κρεμάει περισσότερο από τη μια μεριά, ή ότι πέφτει η μια τιράντα. Η μαμά πολλές φορές βλέπει να προβάλλει περισσότερο η μια ωμοπλάτη.
Εικόνα 3: Κορίτσι με θωρακοσφυϊκή σκολίωση και ασυμμετρία των ωμοπλατών
Πώς εξετάζουμε ένα παιδί για να δούμε αν έχει σκολίωση;
Βάζουμε το παιδί σε στάση προσοχής, γυμνό από τη μέση και πάνω, και του λέμε να σκύψει με τα γόνατα σε έκταση. Παρατηρούμε τη σπονδυλική στήλη αν είναι ευθεία. Αν δεν είναι τότε μιλούμε για πιθανή σκολίωση και ζητούμε ακτινολογικό έλεγχο ο οποίος επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Ο ακτινολογικός έλεγχος γίνεται με το παιδί σε όρθια στάση. Έχοντας κάνει τη διάγνωση πρέπει να κάνουμε και την κατάλληλη θεραπεία. Για να κάνουμε την ανάλογη θεραπεία πρέπει να γνωρίζουμε το μέγεθος της σκολίωσης.
Εικόνα 4: Κλινικός έλεγχος σκολίωσης. Αριστερά φυσιολογική σπονδυλική στήλη, δεξιά σπονδυλική στήλη με σκολίωση
Θεραπεία
Η σκολίωση μετριέται σε μοίρες και η θεραπεία εξαρτάται από το πόσες μοίρες είναι. Για πρακτικούς λόγους έχουμε χωρίσει τη σκολίωση σε κατηγορίες: μέχρι 20 μοίρες, από 20-40 μοίρες και από 40 μοίρες και άνω.
Σκολίωση μεγέθους μέχρι 20 μοίρες θεραπεύεται συντηρητικά με φυσιοθεραπεία, κολύμπι και παρακολούθηση, συνήθως κάθε 6 μήνες.
Από 20-40 μοίρες συνιστούμε διαφόρων τύπων κηδεμόνες. Οι κηδεμόνες έχουν σκοπό να διορθώσουν τη σκολίωση ή στη χειρότερη περίπτωση να μη την αφήσουν να χειροτερεύσει. Πολλές φορές η σκολίωση είναι δυνατόν να χειροτερεύσει και μέσα στον κηδεμόνα. Οι κηδεμόνες πρέπει να φοριούνται ανελλιπώς και για τουλάχιστον 20 ώρες το 24ωρο, ακόμα και τη νύχτα, και για αρκετά χρόνια, πολλές φορές και μετά το πέρας της ανάπτυξης του παιδιού.
Από τις 40 μοίρες και πάνω συνήθως η σκολίωση χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση. Η χειρουργική θεραπεία χρειάζεται για να διορθωθούν οι μεγάλες καμπύλες, οι οποίες αν είναι έντονες, είναι δυνατόν να δημιουργούν πίεση στους πνεύμονες και στην καρδιά με αποτέλεσμα καρδιοπνευμονική ανεπάρκεια, ακόμα και θάνατο. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται ειδικές μεταλλικές ράβδοι για τη διόρθωση των κυρτωμάτων. Οι επεμβάσεις αυτές θεωρούνται μεγάλες, αλλά όταν υπάρχει ένδειξη πρέπει να γίνονται.
Εκτός από τις απλές σκολιώσεις, υπάρχουν και οι διπλές σκολιώσεις όπου αντί για ένα κύρτωμα έχουμε δύο. Αυτές πολλές φορές φαίνονται λιγότερο διότι το ένα κύρτωμα αντιρροπεί το άλλο. Η θεραπεία και εδώ είναι η ίδια.
Η σκολίωση είναι πάθηση που αφορά πιο συχνά τα κορίτσια της προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας. Η σκολίωση αυτή λέγεται ιδιοπαθής, διότι είναι άγνωστης αιτιολογίας. Μια πρόχειρη εξέταση μπορεί να γίνει ακόμη και από τους ίδιους τους γονείς, βάζοντας το παιδί να σκύψει με τεντωμένα τα γόνατα.
Καλό είναι όλα τα παιδιά, ειδικά τα κορίτσια, να ελέγχονται μια φορά το χρόνο, από την ηλικία των 9-10 ετών.
Στις μικρές σκολιώσεις μέχρι 20 μοίρες, η συνήθης θεραπεία είναι οι ασκήσεις στάσης και ασκήσεις διορθώσεως, όπως τις ονομάζουμε. Πολλές φορές συστήνουμε την κολύμβηση ως χρήσιμη, όμως τίποτε δεν έχει αποδειχτεί. Παρόλα αυτά είναι βέβαιο ότι δεν κάνει κακό. Αντιθέτως, προς απάντηση μιας συχνής ερώτησης των γονέων, το μονόζυγο σκληραίνει τους μύες και δεν επιτρέπει τη διόρθωση της σκολίωσης, συνεπώς πρέπει να αποφεύγεται. Επίσης η βαριά σχολική τσάντα δεν έχει αποδειχτεί ότι προκαλεί ή πιβαρύνει τη σκολίωση. Τέλος, όσα παιδιά φορούν κηδεμόνες πρέπει να τους φορούν ανελλιπώς και για περίπου 20 ώρες το 24ωρο και τουλάχιστον μέχρι το τέλος τις ανάπτυξης τους.
Πηγή: http://www.iatronet.gr
Βάζουμε το παιδί σε στάση προσοχής, γυμνό από τη μέση και πάνω, και του λέμε να σκύψει με τα γόνατα σε έκταση. Παρατηρούμε τη σπονδυλική στήλη αν είναι ευθεία. Αν δεν είναι τότε μιλούμε για πιθανή σκολίωση και ζητούμε ακτινολογικό έλεγχο ο οποίος επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Ο ακτινολογικός έλεγχος γίνεται με το παιδί σε όρθια στάση. Έχοντας κάνει τη διάγνωση πρέπει να κάνουμε και την κατάλληλη θεραπεία. Για να κάνουμε την ανάλογη θεραπεία πρέπει να γνωρίζουμε το μέγεθος της σκολίωσης.
Εικόνα 4: Κλινικός έλεγχος σκολίωσης. Αριστερά φυσιολογική σπονδυλική στήλη, δεξιά σπονδυλική στήλη με σκολίωση
Θεραπεία
Η σκολίωση μετριέται σε μοίρες και η θεραπεία εξαρτάται από το πόσες μοίρες είναι. Για πρακτικούς λόγους έχουμε χωρίσει τη σκολίωση σε κατηγορίες: μέχρι 20 μοίρες, από 20-40 μοίρες και από 40 μοίρες και άνω.
Σκολίωση μεγέθους μέχρι 20 μοίρες θεραπεύεται συντηρητικά με φυσιοθεραπεία, κολύμπι και παρακολούθηση, συνήθως κάθε 6 μήνες.
Από 20-40 μοίρες συνιστούμε διαφόρων τύπων κηδεμόνες. Οι κηδεμόνες έχουν σκοπό να διορθώσουν τη σκολίωση ή στη χειρότερη περίπτωση να μη την αφήσουν να χειροτερεύσει. Πολλές φορές η σκολίωση είναι δυνατόν να χειροτερεύσει και μέσα στον κηδεμόνα. Οι κηδεμόνες πρέπει να φοριούνται ανελλιπώς και για τουλάχιστον 20 ώρες το 24ωρο, ακόμα και τη νύχτα, και για αρκετά χρόνια, πολλές φορές και μετά το πέρας της ανάπτυξης του παιδιού.
Από τις 40 μοίρες και πάνω συνήθως η σκολίωση χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση. Η χειρουργική θεραπεία χρειάζεται για να διορθωθούν οι μεγάλες καμπύλες, οι οποίες αν είναι έντονες, είναι δυνατόν να δημιουργούν πίεση στους πνεύμονες και στην καρδιά με αποτέλεσμα καρδιοπνευμονική ανεπάρκεια, ακόμα και θάνατο. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούνται ειδικές μεταλλικές ράβδοι για τη διόρθωση των κυρτωμάτων. Οι επεμβάσεις αυτές θεωρούνται μεγάλες, αλλά όταν υπάρχει ένδειξη πρέπει να γίνονται.
Εκτός από τις απλές σκολιώσεις, υπάρχουν και οι διπλές σκολιώσεις όπου αντί για ένα κύρτωμα έχουμε δύο. Αυτές πολλές φορές φαίνονται λιγότερο διότι το ένα κύρτωμα αντιρροπεί το άλλο. Η θεραπεία και εδώ είναι η ίδια.
Η σκολίωση είναι πάθηση που αφορά πιο συχνά τα κορίτσια της προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας. Η σκολίωση αυτή λέγεται ιδιοπαθής, διότι είναι άγνωστης αιτιολογίας. Μια πρόχειρη εξέταση μπορεί να γίνει ακόμη και από τους ίδιους τους γονείς, βάζοντας το παιδί να σκύψει με τεντωμένα τα γόνατα.
Καλό είναι όλα τα παιδιά, ειδικά τα κορίτσια, να ελέγχονται μια φορά το χρόνο, από την ηλικία των 9-10 ετών.
Στις μικρές σκολιώσεις μέχρι 20 μοίρες, η συνήθης θεραπεία είναι οι ασκήσεις στάσης και ασκήσεις διορθώσεως, όπως τις ονομάζουμε. Πολλές φορές συστήνουμε την κολύμβηση ως χρήσιμη, όμως τίποτε δεν έχει αποδειχτεί. Παρόλα αυτά είναι βέβαιο ότι δεν κάνει κακό. Αντιθέτως, προς απάντηση μιας συχνής ερώτησης των γονέων, το μονόζυγο σκληραίνει τους μύες και δεν επιτρέπει τη διόρθωση της σκολίωσης, συνεπώς πρέπει να αποφεύγεται. Επίσης η βαριά σχολική τσάντα δεν έχει αποδειχτεί ότι προκαλεί ή πιβαρύνει τη σκολίωση. Τέλος, όσα παιδιά φορούν κηδεμόνες πρέπει να τους φορούν ανελλιπώς και για περίπου 20 ώρες το 24ωρο και τουλάχιστον μέχρι το τέλος τις ανάπτυξης τους.
Πηγή: http://www.iatronet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου